ŞİROKİ BRİJEG – BEŞİKTAŞ MAÇINDA BEŞİKTAŞ’I DESTEKLEMEK İSTEYEN BOSNALI TARAFTARLARA ENGEL

Bosnalı yetkililer talep nedeniyle,normalde biletleri maçın oynandığı gün stadyum girişinde satışaçıkarırken, Beşiktaş maçı için biletleri iki gün öncesinden satışa çıkardıklarını duyurdular. MaçaŞİroki Brijeg taraftarlarının büyük bir ilgisi var.Nitekim,Beşiktaş Şiroki Brijeg'e şimdiye kadar gelmiş en büyük takımlardan birisi ve aynı zamanda geçtiğimiz hafta Çelik takımı karşısında alınan 4-0'lık galibiyet de taraftarları coşkulandırmış durumda.

Dünkü (13 Ağustos 2008) Bosna'nın günlük gazetelerinden Dnevni Avaz gazetesinde daha önce 2005 yılında Konyaspor'da yarım sezon forma Vladimir Vasilj rakipBeşiktaş hakkında söylenecek çok şeyin olduğunu,çılgın bir taraftar grubuna,şanlı bir geçmişe ve kaliteli bir takıma sahip olduklarını belirtti. Beşiktaş'ın Türkiye'nin en iyi takımlarından biri olduğunu ekleyen Vasilj topun yuvarlak olduğunu ve kimin kazanacağının maçın başında belli olamayacağını söyledi. Vasilj Kaunas'ın Rangers'ı, BATE Borisov'un da Anderlecht'i elediği gibi, Şiroki Brijeg'in de Beşiktaş'ı eleyebileceğini ve kendi evlerinde alacakları bir mağlubiyet haricinde her türlü skorun kendileri için avantaj yaratacağını belirtti.

100 kadar BJK taraftarı Bosnaya geldi. Tahmin edildiği gibi Bosnalı bir çok futbolsever Beşiktaş tribünlerinde maçı izlemek istiyor. Bosnalı Hırvat taraftarla oluşabilecek bir çatışmayı engellemek için Bosnalı yetkililer Beşiktaş tribününe Türk pasaportu olmayanları almayacaklarını bildirdiler.

ŞİROKİ BRİJEG BEŞİKTAŞI BEKLİYOR

ŞİROKİ NERESİ?
Beşiktaş’la eşleştiğinden beri genelde diğer takımlarla ilgili haberleri ikinci elden alan Türk medyası tarafından “Siroki Brijeg” olarak belirtilen takımın ismi Hırvatça’da “Široki Brijeg” diye yazılıyor.Türkçe’de ise Şiroki Briyeg olarak okunuyor. Biz ise hem orijinaline sadık kalıp hem de Türkçe karakterleri kullanarak takımın ismini Şiroki Brijeg olarak ifade edeceğiz. Takımın tam ismi NK Şiroki Brijeg; yani Nogometni Klub Şiroki Brijeg. Nogo Hırvatça’da “ayak” demek, “met” ise top anlamına geliyor. Nogomet ise “ayaktopu” yani futbol teriminin Hırvatçası. Fakat, Bosna-Hersek’teki bir takımın ismi neden Hırvatça? Çünkü, Şiroki Brijeg Bosnalı Hırvatların takımı.

Bosna’da futbol takımlarının karakterinin anlaşılması için, hangi kentten geldiklerini ve geldikleri kentin özelliklerini bilmek gerekiyor. Bosna’nın güneyinde Hersek bölgesinde, Hırvatistan sınırının hemen yanı başında 8 bin nüfuslu ufak bir kasaba. Çevre köylerin nüfusuyla beraber 30.000’i geçmiyor. Şiroki Brijeg ilinin %99’u Bosnalı Hırvatlar’dan oluşuyor ve sınırda olmasından dolayı da Şiroki Brijeg’in iktisadi ve kültürel anlamda Bosna’dan çok Hırvatistan’a yakın olduğunu söylemek mümkün.

Şiroki Brijeg, 2. Dünya Savaşı sırasında kukla Hırvat faşist rejiminin kalelerinden biri olarak biliniyor. Nitekim, komünist rejim döneminde kasabanın ismi değiştirilmiş. Fakat, 1990 yılında yerel yönetime Hırvat milliyetçilerinin gelmesiyle Şiroki Brijeg eski adına yeniden kavuşmuş.

KASABANIN GURURU: NK ŞİROKİ BRİJEG

Böylesine küçük bir kasabanın en önemli gurur kaynaklarından biri de her sene ligde üst basamaklarda mücadele eden, birçok kez şampiyon olmuş bir futbol takımına sahip olmaları.

1948 yılında kurulmasına rağmen, rejimle ters düşen bir kasaba olmasından dolayı Şiroki Brijeg’in futbol takımının 1990’lı yıllara kadar hemen hemen hiç bir başarısı yok. Fakat bu tarihten sonra gerek Bosna’daki, gerek Hırvatistan’daki, gerekse de dünyanın dört bir yanına, özellikle de Avustralya ve Avusturya’ya yayılmış olan diasporadaki hemşerilerinin maddi desteğini arkasına alan Şiroki Brijeg başarı basamaklarını yavaş yavaş tırmanmaya başlamış. 2000 senesine kadar 7 sezon oynanan Bosnalı Hırvatların futbol ligi olan Hersek-Bosna Ligi’nde 1994, 1995, 1996,1998 senelerinde toplam 4 kere şampiyon olan Şiroki Brijeg, 2000 yılından sonra Bosnalı Sırp, Hırvat ve Boşnak futbol takımlarının oluşturduğu “Bosna-Hersek Premier Ligi”nde 2004, 2005 ve 2007 senelerinde toplam 3 kere şampiyon olmuş. Şiroki Brijeg, günümüz Bosna-Hersek futbolunun en başarılı takımlarından biri.

TAKIMIN TAMAMI KATOLİK
Başarının parayla ne derece mümkün olabileceğinin ispatı olan Şiroki Brijeg’in 36 kişilik kadrosunda sadece 11 tane Bosnalı oyuncu var ve bunların hepsi de Bosnalı Hırvat. Geriye kalan 25 oyuncunun 10’u Hırvatistan vatandaşı. 15 oyuncunun yabancı kökenli olması Şiroki Brijeg’in hangi kaynaklar ile “kasabanın gururu” olduğunu gösteriyor. Fakat dikkat edilmesi gereken bir konu var, o da 36 oyuncunun tamamının Katolik olması. Takımın yazılı olmayan kuralı; Katoliklerden başka dine mensup kişilerin takımda oynayamayacağı.

Her ne kadar Şiroki Brijeg’in sağlam maddi kaynakları olsa da, transfer sezonunda sıkıntılarla karşılaşıyorlar. Takımın Katolik olmayan futbolculara kapalı olması, Katolik futbolcuların ise böylesine küçük bir kasabada oynamaya fazla da istekli olmadıkları bilinen bir gerçek. Dolayısıyla, Şiroki Brijeg’e transfer olan futbolcular genelde kariyerinin sonuna yaklaşmış veya başka bir takımda oynayabilecek yetenek ve potansiyele sahip olmayan oyuncular oluyor. Futbolcuların Şiroki Brijeg’e gelmek istememelerinin bir diğer nedeni de,Şiroki Brijeg’e yüklenen siyasi anlamlar. Birçok futbolcu bu derecede siyasallaşmış bir futbol takımında oynamayı tercih etmiyor. Gelen oyuncular da genellikle “körelmiş” olarak geri dönüyorlar.

SAĞLAM DEFANS, ZAYIF FORVET

Her ne kadar,geçtiğimiz sezonu Bosna-Hersekşampiyonu Modriça’nın sadece bir puan ardından 54 puanla ikinci sırada bitirmişolsa da,Şiroki Brijeg gol yollarındaki kısırlığıyla dikkat çekiyor. 30 maçta rakip fileleri sadece 44 kez havalandırabilmişler. Fakat, aynı zamanda 29 gol yemişler. Az gol atıyorlar fakat çok da kolay gol yemiyorlar. Yine de hemen hemen her maç başına bir gol yemişler. Bu sene defans hattında işleri biraz daha zor. Defansın belkemiği, 29 yaşındaki Velimir Vidiç sezon sonunda Şiroki Brijeg’leyolunu ayırdı ve Slovakya’nın adı sanı duyulmamış bir takımına MŞK Jilina’ya transfer oldu.

Takımın en iyi oyuncusu olarak Dalibor Şiliç gösteriliyor. Tecrübeli orta saha oyuncusu geçen sezon Sarajevo’dan transfer edilen Marciano’yla birlikte orta sahada iyi bir ikili oluşturuyor. Bir önceki sezon şampiyon olan Sarajevo’nun oyun kurucusu ve dinamik orta saha oyuncusu Marciano başarılı sezonun ardından Eintracht Frankfurt tarafından transfer edilecekti. Fakat bu transferin yatmasıyla araya Şiroki Brijeg’in yöneticileri girip, yıldırım hızıyla transferi gerçekleştirmişlerdi. Beşiktaş’ın da en çok dikkat etmesi gereken oyuncuların başında Marciano geliyor.

“PARTİZAN”I DEĞİL, “PARTİZANİ”Yİ ELEDİLER
14 Ağustos’ta UEFA Kupası ön eleme karşılaşmasında temsilcimiz Beşiktaş’la karşılaşacak olan Şiroki Brijeg bir önceki turda Arnavutluk ekibi Partizani’yle ilk maçta kendi evinde 0-0 berabere kalmış, deplasmanda 3-1 galip gelerek turu geçmişti. Seyircisiz oynamaya ve deplasman maçlarında rakip takımın taraftarlarının baskısı altında maça çıkmaya alışkın olan Şiroki Brijeg’in Beşiktaş’a da İnönü’de bir sürpriz yapması muhtemel. Fakat, bir önceki turda Şiroki Brijeg’in Belgrad’ın meşhur Partizan’ı değil de, Avrupa’nın en kalitesiz liglerinden birine sahip Arnavutluk’un Partizani’sini elediğini hatırlamak lazım. Nitekim, Türkiye’deki kimi spor yazarları da bu hataya düşüp söz konusu iki takımı karıştırmakta ve Şiroki Brijeg’in “Partizan” gibi güçlü bir ekibi elediği yönünde yorumlar yapmaktadır.

Deplasman maçlarında siyah-sarı forma tercih eden Şiroki Brijeg, kendi evinde oynadığı maçlarda mavi-beyaz formayı tercih ediyor. Şiroki Brijeg’in maçlarını oynadığı Petsara Stadyumu’nun taraftar kapasitesi kasabanın nüfusuyla aynı: 8000! Maçlara çevre köylerden ve kimi zaman siyasi anlamı yüksek maçlarda çevre illerden de Hırvat taraftarlar geliyor, fakat yine de çoğu zaman Şiroki Brijeg boş tribünlere oynuyor. Petsara Stadyumu UEFA kriterlerini tamamlamış bir stadyum.

Maç gece oynanacak. Fakat Şiroki Brijeg Akdeniz iklimi etkisi altında bir bölgede bulunuyor. Maçgünü hava sıcaklığının 35-40 derece arasında olması bekleniyor. Geceleri Adriyatik’ten Bosna dağlarına esen Bora meltemi maç saatinde futbolculara nefes aldırabilir. Ekibimiz Beşiktaş büyük ihtimalle Şiroki Brijeg’e 45 dakika uzaklıktaki Mostar’da konaklayacaklar.

MAVİ-BEYAZ MAĞARA ADAMLARI
Şiroki Birijeg’in taraftar grubunun adı Şkripari. “Şkripine” Hırvatça’da mağara oyuğu anlamına geliyor. 1945 yılında Partizanların zaferinden sonra dağlarda saklanan Hırvat aşırı milliyetçilerine “mağara oyuğunda yaşayan” anlamına gelen “Şkripar” denilirmiş. “Şkripari” ise bunun çoğul biçimi. Şiroki Brijeg taraftarlarının bu ismi almasına pek de şaşmamak lazım. Şiroki Brijeg taraftarları aynı zamanda “Krijari” ismiyle de anılıyor.Krijari ise Hırvatça’da “Haçlılar” anlamına geliyor. Yukarıda da değindiğimiz gibi tamamı Katoliklerden oluşan ve Hırvat milliyetçilerinden sağlam maddi destek alan Şiroki Brijeg taraftarlarının siyasi bir taraftar topluluğu olduklarını söylemek mümkün. Şkripari, Bosna-Hersek ulusal takımını değil de,Hırvatistan ulusal takımını desteklemesiyle de biliniyor.Geçtiğimiz yaz Saraybosna’da oynanan Bosna Hersek – Hırvatistan dostluk karşılaşmasında Şkripari ve Bosna’daki birçok Bosnalı Hırvat Bosna-Hersek’i değil de, Hırvatistan’ı desteklemişti. Hatta, maç öncesi ve sonrasında Bosnalı Hırvat ve Boşnak taraftarlar arasında sokak kavgaları meydana gelmişti. Hemen hemen bütün Şiroki Brijeg taraftarlarının Dinamo Zagreb taraftarı olduklarını söylemek de mümkün. Şiroki Brijeg’de vücut bulan aşırı Hırvat milliyetçiliği kimi zaman Bosnalı Hırvatlar tarafından bile tepkiyle karşılanıyor. Bosnalı Hırvatlar tarafından bile kimi zaman antipatiyle karşılanan Şiroki Brijeg Bosnalı birçok futbolseverin nefretini kazanmış durumda. Bu nefretin nedeni ise kulübün siyasi niteliği ve başarının ardında yatan “para” faktörü.

BOŞNAKLAR BEŞİKTAŞ’I DESTEKLEMEYE HAZIR
Bazı Bosnalı Hırvatların geçtiğimiz ay EURO 2008’daki Hırvatistan-Türkiye maçından sonra kutlama yapmak isteyen Boşnaklara saldırmaya kalkışması birçok Bosnalı futbolsever tarafından unutulmuş değil. Boşnak futbolseverler otobüs ayarlanması durumunda maç için Şiroki Brijeg’e gidebileceklerini belirtiyorlar. Saraybosna’ya 3 saat, Mostar’a ise sadece 45 dakika mesafede olan Şiroki Brijeg’deki maç gece oynanacağı için kendi imkanlarıyla Şiroki Brijeg’e gitmek isteyen taraftarların geri dönüşlerinin çok zor olacağından taraftarların ulaşımını sağlamak için otobüs organizasyonu yapmak şart.

Ulaşım sorununun halledilmesi durumunda Şiroki Brijeg’deki maça Beşiktaş’ı desteklemek için seve seve gideceklerini belirten bazı Boşnak taraftarlar, bunun için Saraybosna takımları olan Zeljeznicar ve Sarajevo ile Mostar takımı olan Velez takımı ile bu takımların taraftar grupları olan Horde Zla, Maniatsi ve Red Army ile temasa geçilmesinin organizasyonu daha da kolaylaştrıcağını ve Beşiktaş’a ayrılan koltuklarda İstanbul’dan gelecek taraftarlardan geriye kalan kotanın Boşnak taraftarlar tarafından rahatça doldurabileceğini belirtiyorlar.

(Bu yazı farklı formatta http://www.ligtv.com.tr/LigTvComTrOzel.aspx?r=1&hid=42673 adresinde de yayınlanmıştır.)